Gelukkig worden de meeste kinderen gezond geboren. Het is mogelijk om je ongeboren kind laten onderzoeken op een aantal afwijkingen. Dit onderzoek heet prenatale screening.
Er zijn twee soorten onderzoeken:
1. Onderzoek naar chromosoomafwijkingen: de NIPT (niet-invasieve prenatale test). Dit is een bloedonderzoek.
2. Onderzoek naar lichamelijke afwijkingen: de 13 wekenecho en de 20 wekenecho.
Prenataal onderzoek is niet verplicht. Je kiest zelf of je dit wenst of niet. Tijdens je eerste afspraak vragen wij of je hier meer over wilt weten. Als je aangeeft dat je meer wilt weten, gaan we hierover in gesprek. In dit gesprek kijken we samen wat je nodig hebt om een keuze te maken die bij jou past. Je kunt ook vragen stellen.
Bekijk ter voorbereiding op dit gesprek alvast de informatie over de onderzoeken. Op www.pns.nl vind je meer informatie, bijvoorbeeld:
– Een folder over de NIPT, de 13 wekenecho en de 20 wekenecho.
– Een korte video over de NIPT en video over de 13 wekenecho en 20 wekenecho.
– Vragenlijsten die je kunnen helpen bij het kiezen.
NIPT: screening op chromosoomafwijkingen
Je kunt kiezen voor de NIPT (niet-invasieve prenatale test) als je tijdens de zwangerschap wilt weten of jouw kind een chromosoomafwijking heeft. Kies je voor de NIPT? Dan krijg je chromosoomafwijkingen te horen die ernstige gevolgen kunnen hebben voor de gezondheid van het kind, zoals downsyndroom.
Hoe gaat de NIPT?
Voor de NIPT kun je met onze verwijzing vanaf 10 weken zwangerschap terecht in Ziekenhuis Amstelland (in combinatie met het overige zwangerschaps-bloedonderzoek, met het digitale formulier van ZorgDomein/Atalmedial). Voor het bloedonderzoek wordt bloed afgenomen uit je arm.
Als je zwanger bent, zit er in je bloed ook altijd een klein beetje erfelijk materiaal (DNA) van de placenta (moederkoek). Dit DNA is bijna altijd hetzelfde als dat van het kind. Het laboratorium kan zo in jouw bloed onderzoeken of er aanwijzingen zijn voor een chromosoomafwijking.
De uitslag
Je krijgt de uitslag meestal binnen 10 dagen. De NIPT geeft geen zekerheid. Soms zijn er wel aandoeningen aanwezig, maar deze worden niet met de NIPT opgespoord. Maar als je een niet-afwijkende uitslag hebt, hoef je geen vervolgonderzoek.
Vervolgonderzoek
Als je een afwijkende uitslag hebt, kun je kiezen voor vervolgonderzoek. Daarmee kun je zeker weten of jouw kind een chromosoomafwijking heeft.
Lees meer over dit onderzoek op www.pns.nl
13 wekenecho
De 13 wekenecho is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij het kind.
In Nederland kun je alleen kiezen voor de 13 wekenecho als je meedoet aan de wetenschappelijke IMITAS studie. Die studie onderzoekt wat de voor- en nadelen zijn van de 13 wekenecho.
De 13 wekenecho lijkt veel op de 20 wekenecho. Bij beide onderzoeken bekijkt een echoscopist of je kind lichamelijke afwijkingen heeft.
Een lichamelijke afwijking betekent dat een deel van het lichaam van het kind er anders uitziet dan normaal. De echoscopist kijkt bij een 13 wekenecho bijvoorbeeld naar de schedel, het hart, de buik, de armen en benen en de wervelkolom. Ook kijkt de echoscopist naar de placenta en of het vruchtwater normaal is.
Het kind is rond 13 weken kleiner en minder ver ontwikkeld dan bij de 20 wekenecho. Veel afwijkingen zijn nog niet te zien. Maar sommige, vaak ernstige afwijkingen wel.
Je kunt de 13 wekenecho laten doen van 12+3 tot en met 14+3 weken zwangerschap op onze praktijk.
Deze echo wordt uitgevoerd door speciaal hiervoor opgeleide echoscopisten, met geavanceerde echoapparatuur. Je kunt voor de 13 wekenecho bij Marloes Smidtman en Suzanne van Bloemen terecht op onze praktijk in Amstelveen en in Amsterdam Buitenveldert. Op indicatie wordt de 13 wekenecho verricht in een academisch ziekenhuis.
Lees meer over dit onderzoek op www.pns.nl
Prenatale screening wordt vergoed
Als je gebruik maakt van de zorg in Nederland betaal je zelf niets voor zowel de NIPT als de 13- en 20 wekenecho. Deze worden vergoed door de overheid.
De kosten van vervolgonderzoek worden betaald vanuit de basiszorgverzekering, maar gaan soms af van jouw eigen risico.
Wat je verder nog moet weten
De gegevens van de onderzoeken en de uitslag komen ook in een landelijk informatiesysteem (Peridos).
Lees meer over dit onderzoek op www.pns.nl
20 wekenecho
De 20 wekenecho is een medisch onderzoek naar lichamelijke afwijkingen bij het kind. Je kiest zelf of je dit onderzoek wilt.
De 20 wekenecho en de 13 wekenecho lijken veel op elkaar. Bij beide onderzoeken bekijkt de echoscopist of het kind lichamelijke afwijkingen heeft.
Een lichamelijke afwijking betekent dat een deel van het lichaam van het kind er anders uitziet dan normaal. De echoscopist bekijkt het kind bij een 20 wekenecho van top tot teen. Ook kijkt de echoscopist of er voldoende vruchtwater is en of het kind goed groeit.
Het kind is rond 20 weken al wat groter en verder ontwikkeld dan rond 13 weken. Daardoor kan de echoscopist het kind meer in detail onderzoeken. De echoscopist kan niet alles zien. Als er geen afwijkingen zichtbaar zijn, is dit geen garantie dat het kind gezond is. Indien er een afwijking wordt gezien of hierover twijfel bestaat, krijg je dit te horen en word je doorverwezen naar een academisch ziekenhuis. In een aantal gevallen zal blijken dat er toch niets aan de hand is.
De echoscopist ziet vaak ook of het een jongen of een meisje is. Je krijgt dit alleen te horen als je dat wilt weten.
Je kunt de 20 wekenecho laten doen bij een zwangerschapsduur vanaf 18 weken tot 21 weken. Het beste is de periode vanaf 19 weken tot en met 19 weken en 6 dagen van de zwangerschap.
Deze echo wordt uitgevoerd door speciaal hiervoor opgeleide echoscopisten, met geavanceerde echoapparatuur. Je kunt voor de 20 wekenecho bij Marloes Smidtman en Suzanne van Bloemen terecht op onze praktijk in Amstelveen en in Amsterdam Buitenveldert. Op indicatie wordt de 20 wekenecho verricht in een academisch ziekenhuis.
Prenatale screening wordt vergoed
Als je gebruik maakt van de zorg in Nederland betaal je zelf niets voor zowel de NIPT als de 13- en 20 wekenecho. Deze worden vergoed door de overheid.
De kosten van vervolgonderzoek worden betaald vanuit de basiszorgverzekering, maar gaan soms af van jouw eigen risico.
Wat je verder nog moet weten
De gegevens van de onderzoeken en de uitslag komen ook in een landelijk informatiesysteem (Peridos).
Lees meer over dit onderzoek op www.pns.nl
Prenataal onderzoek op medische indicatie
Sommige onderzoeken worden alleen verricht wanneer je een verhoogd risico hebt op een afwijking bij je kindje. Dit kan voorkomen wanneer er in jullie directe familie erfelijke afwijkingen voorkomen. Ook als de uitslag van de 13 – of 20 wekenecho of de NIPT afwijkend is, kan er een indicatie bestaan voor verder onderzoek. Dan kan een vlokkentest of vruchtwaterpunctie meer zekerheid geven.
Meer informatie over invasief onderzoek, het geavanceerd ultrageluidonderzoek en indicaties hiervoor, vind je op de website van het Amsterdam UMC.
